قاعده رجالی «اصحاب اجماع» از دیدگاه حضرت آیت‌‌الله العظمی خامنه‌ای (مدظله‌العالی)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

دانش آموخته سطح چهار حوزه و استاد حوزه علمیه

چکیده

تشخیص احادیث معتبر از غیر معتبر در عرصه استنباط احکام الهی همواره دغدغه فقیهان بزرگ شیعه بوده است. عده‌ای بر پایه اجماعی که کشّی از رجالیان قرن چهارم گزارش کرده است، روایات گروهی از اصحاب امامان(علیهم‌السلام) را بدون توجه به وضع راویان بعدی آنها معتبر خوانده‌اند، تنها کافیست سند روایت تا این افراد که در ادبیات متأخران، اصحاب اجماع نامیده می‌شوند، صحیح باشد. با وجود اختلافات زیادی که بین دانشوران امامیه درباره حجیت و دلالت ادعای کشّی وجود دارد، آیت‌الله العظمی خامنه‌ایمدظله‌العالی ازجمله فقیهانی می‌باشد که اعتبار اجماع مذکور را پذیرفته و مفاد آن را بر همین نظریه حمل کرده است. این اجماع به مثابه قاعده‌ای فراگیر در فقه معظم‌له مورد استناد قرار گرفته است. 

کلیدواژه‌ها


  • فارسی

    • ابن شهرآشوب، محمد بن علی. (1405). مناقب آل ابیطالب. بیروت: دارالاضواء.
    • بحرالعلوم، سید محمد مهدی. (1363). رجال السید بحرالعلوم. تهران: مکتبة الصادق تبریزی، علی بن عبدالله علیاری. (1412). بهجة الآمال فی شرح زبدة المقال. تهران: بنیاد فرهنگ اسلامی کوشانپور.
    • بهبهانی، وحید، (محمد باقر بن محمد اکمل). (1190).تعلیقه علی منهج المقال. بی‌نا. نسخه خطی.
    • حائری، محمد بن اسماعیل. (1416). منتهی المقال فی احوال الرجال. قم: مؤسسه آل‌البیت.
    • حرّ عاملی، محمد بن حسن. (1416). وسائل الشیعة. قم: مؤسسه آل‌البیت.
    • حلّی، حسن بن علی بن داود. (1342). الرجال. تهران: انتشارات دانشگاه تهران.
    • حلی، حسن بن یوسف. (1413). مختلف الشیعة. قم: انتشارات اسلامی.
    • خامنه‌ای، سیدعلی. (1383). بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار با جمعی از اساتید و دانشجویان دانشکده علوم حدیث. علوم حدیث. 32. 94-103.
    • خامنه‌ای، سیدعلی. (1439). ثلاث رسائل فی الجهاد. تهران: انتشارات فقه روز.
    • خامنه‌ای، سیدعلی. (1377). چهار کتاب اصلی علم رجال. تهران: دفتر نشر فرهنگ اسلامی.
    • خامنه‌ای، سیدعلی. (1398). درسنامه غناء. تهران: انتشارات فقه روز.
    • خمینی، سیدروح‌الله. (1421). کتاب الطهارة. تهران: نشر عروج.
    • خمینی، سیدروح‌الله. (1423). تهذیب الاصول. تهران: نشر عروج.
    • خویی، سیدابوالقاسم. (1410). معجم رجال الحدیث. قم: مرکز نشر آثار شیعه.
    • خویی، سیدابوالقاسم. (1422) . مصباح الاصول.قم: نشر الفقاهة.
    • داوری، مسلم. (1416). اصول علم الرجال. قم: انتشارات نمونه.
    • سبحانی، جعفر. (1410). کلیات فی علم الرجال. قم: انتشارات مرکز مدیریت حوزه علمیه، قم.
    • سیفی مازندرانی، علی‌اکبر. (1430). مقیاس الرواة فی کلیات الرجال. قم: انتشارات اسلامی.
    • شهید اول، محمد بن مکی. (1418). غایة المراد. قم: دفتر تبلیغات اسلامی حوزه.
    • شیخ بهایی، محمد بن حسین. (1429). مشرق الشمسین. مشهد: انتشارات آستان قدس رضوی.
    • صدر، سیدحسن (بی‌تا). نهایة الدرایة (فی شرح الوجیزة للشیخ البهایی). بی‌جا: نشر المشعر.
    • صدر، سیدمحمدباقر. (1431). دروس فی علم الاصول. قم: انتشارات دارالصدر.
    • طوسی، محمد بن حسن. (1373). رجال الطوسی. قم: انتشارات اسلامی.
    • طوسی، محمد بن حسن. (1420). فهرست کتب الشیعة و اصولهم. قم: مکتبة المحقق الطباطبایی.
    • فیض کاشانی، محمدمحسن. (1406). الوافی. اصفهان: کتابخانه امام امیرالمومنین (ع).
    • کشّی، محمد بن عمر. (1404). اختیار معرفة الرجال. قم: مؤسسه آل‌البیت.
    • مجلسی، محمدتقی. (1406). روضة المتقین. قم: بنیاد فرهنگ اسلامی کوشانپور.
    • میرداماد، محمدباقر بن محمد. (1405). الرواشح السماویة. قم: انتشارات کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی.
    • مقدس اردبیلی، احمد بن محمد. (1403). مجمع الفائدة و البرهان فی شرح إرشاد الأذهان. قم: انتشارات اسلامی.
    • نجاشی، احمد بن علی. (1365). رجال النجاشی. قم: انتشارات اسلامی.
    • نوری، حسین بن محمدتقی. (1436). خاتمة مستدرک الوسائل. قم: انتشارات اسلامی.